Roken heeft een negatieve invloed op de gezondheid. We merken dat het eerste aan een snellere, kortere of zelfs benauwde ademhaling. De gevolgen van roken op de gezondheid zijn op de lange termijn ingrijpend en uiteindelijk overlijdt een kwart van de rokers voor zijn of haar 65e levensjaar.
Meeroken en gevolgen hiervan voor kinderen
Roken tast niet alleen de gezondheid van de roker aan, maar ook meeroken is schadelijk voor de gezondheid. Naast volwassenen ervaren juist ook kinderen de gevolgen van meeroken. Pijnlijke ogen, een zere neus en keel. Kinderen die op regelmatige basis meeroken zijn vaker ziek, doordat hun weerstand vermindert. Deze kinderen komen vaker bij een dokter of in het ziekenhuis dan hun leeftijdsgenoten die opgroeien in een rookvrije omgeving. Niet alleen ontstekingen aan de luchtwegen, hoesten en astma zijn veel voorkomende problemen. Oorontstekingen door meeroken kunnen er bij kinderen voor zorgen dat ze minder goed horen en daardoor minder goed mee kunnen komen op school.
Kinderen die astma ontwikkelen door regelmatig meeroken krijgen het sneller benauwd, ademen moeilijk en blijven hoesten. Deze kinderen hebben vaak op volwassen leeftijd nog steeds last van het meeroken in de kindertijd. Zij hebben blijvende problemen aan de luchtwegen en hebben meer kans op het ontwikkelen van astma.
Roken en de gevolgen op korte termijn
De laatste jaren is de sociale status van roken enorm veranderd. Rokers krijgen daardoor ook minder sociale kansen bijvoorbeeld tijdens de zoektocht naar een baan. Op veel plaatsen mag niet meer gerookt worden en rokers voelen zich steeds vaker buitenstaanders. Leugens en manipulatie om toch maar een rookpauze te hebben en een sigaretje te kunnen roken doen zich veelvuldig voor. Roken brengt een afhankelijkheid en dus een verslaving met zich mee. Het roken zorgt voor nare rokersluchtjes. Zowel haren als kleding absorberen de lucht van roken en dat is voor buitenstaanders goed waar te nemen.
Naast nare luchtjes zijn het ook de verkleuring van vingers en tanden naar geelbruin die de roker ‘verraden’. Terugkerende tandvleesontstekingen zijn tevens vaak een gevolg van roken.
Roken en gezondheid
Wereldwijd zijn er nog altijd bijna 1 miljard mensen die roken. De gevolgen van roken voor de gezondheid zijn groot. De helft van de rokers sterft door de lichamelijke gevolgen hiervan en een kwart van de rokers overlijdt voor zijn of haar 65e levensjaar.
Mentale en lichamelijke gevolgen op korte termijn
Het is bekend dat roken vaak de veroorzaker is van ernstige ziekten, maar ook de kans op ziekten is verhoogt. Er zijn echter ook lichamelijke gevolgen op korte termijn. Vanaf het eerste sigaretje dat iemand opsteekt zijn de gevolgen waarneembaar. De bloeddruk wordt hoger, het hart klopt sneller en de kans op duizeligheid neemt toe. Door blijven roken na het eerste sigaretje zorgt voor afhankelijkheid. De verslaving aan nicotine brengt op de lange termijn nare, slopende ziektes met zich mee, maar ook op korte termijn zijn de gevolgen snel merkbaar. Beginnende rokers hebben bij inspanning sneller last van kortademigheid en zijn vaker en langer verkouden. Deze verkoudheid kan een chronische bronchitis worden en ontwikkelt zich vervolgens verder tot longemfyseem, waarbij men afhankelijk is van een zuurstoffles.
Het is niet alleen kortademigheid die de roker op korte termijn parten speelt. De algemene conditie gaat achteruit en men is sneller moe en de huid veroudert veel sneller dan bij niet-rokers. Veel rokers hebben ook vruchtbaarheidsproblemen. Problemen om zwanger te worden, meer miskramen en te vroeg geboren baby’s. Mannelijke rokers ervaren vaak kwalitatief minder goed sperma en erectieproblemen door het roken. Door blijven roken tijdens de zwangerschap geeft de baby een slechte start van het leven en deze kinderen ervaren hun leven lang de gevolgen hiervan. Van een laag geboortegewicht tot het achterblijven in groei en ontwikkeling.
Mentale en lichamelijke gevolgen op langere termijn
Een jarenlange nicotine verslaving leidt in veel gevallen tot ernstige, vaak ongeneesbare ziekten en vroegtijdige sterftegevallen. Rokers sterven vaker op relatief jongere leeftijd in vergelijking met niet-rokende leeftijdsgenoten.
Verhoogde kans op meerdere aandoeningen
De stoffen die in sigaretten en sigarettenrook zit hebben een vaak fatale invloed op het hart en de bloedvaten. De sterftecijfers onder rokers ten gevolge van hart- en vaatziektes zijn dan ook aanmerkelijk hoger dan van niet-rokers. Het zijn niet ‘alleen’ hart- en vaataandoeningen waar men mee te maken krijgen.
Jaarlijks zijn 90% van de nieuwe gevallen van kanker en COPD te wijten aan roken. Vooral het risico op longkanker wordt verhoogt door roken, maar ook strottenhoofdkanker, COPD, mondholte- en keelkanker plus slokdarmkanker hebben een verhoogt risico door het roken. Bepaalde oogaandoeningen komen vaker voor bij rokers. Te denken valt aan glaucoom en staar. Sommige oogziekten kunnen in uiterste gevallen tot blindheid leiden.
Er zijn ook ziekten die vaker bij rokers dan niet-rokers voorkomen en die niet direct voor de hand liggen. Zo lijden rokers vaker aan de ziekte van Crohn, reumatoïde artritis en is er zelfs een verhoogde kans op diabetes.
Toename van long- en andere kankersoorten
Van het aantal kankerpatiënten dat overlijdt ten gevolge van kanker is 30% een roker. De kans om kanker te ontwikkelen hangt af van het aantal sigaretten dat iemand rookt en het aantal jaren dat men rookt. Het is echter niet alleen longkanker die veroorzaakt wordt door (langdurig) roken, maar ook de volgende kankers kunnen ontstaan door iemands rookgedrag:
- Alvleesklierkanker
- Baarmoederhalskanker
- Blaaskanker
- Borstkanker
- Darmkanker
- Leverkanker
- Maagkanker
- Nierkanker
Daarnaast kunnen zich ook tumoren voordoen in het hoofd en halsgebied. Van alle kankers is 30% gerelateerd aan roken. Dat wil zeggen dat wanneer er niemand zou roken er 30% minder kanker zou zijn. Tabaksrook bevat naast nicotine andere gevaarlijke stoffen, waarvan er tenminste 60 kankerverwekkend zijn. Te denken valt aan: arseen, benzeen, chroom, fenol en polonium 210. Deze stoffen worden ook ingeademd door niet-rokers waaronder veel (kleine) kinderen. Zij worden indirect blootgesteld aan giftige dampen en potentiële ernstige ziektes zonder dat ze daar zelf voor kiezen of gekozen hebben.
De gevolgen van roken zijn al merkbaar vanaf het eerste sigaretje. Hier kiest iemand bewust voor. Niet-rokers hebben gekozen om niet te roken en roken onbewust mee met de rokers in zijn of haar omgeving. De laatste jaren zijn er steeds meer plaatsen gekomen waar een rookverbod van toepassing is. Dit rookverbod zal in de komende jaren verder uitgebreid worden. Uiteindelijk maakt iemand de keuze zelf om te gaan roken, maar met de genoemde lichamelijke gevolgen op zowel de lange en de korte termijn is stoppen of helemaal niet beginnen een aantrekkelijke optie.
Niet roken is niet alleen beter voor de eigen gezondheid, maar ook voor de leefsituatie is een rookvrije omgeving veel beter.